Thiên Nhiên – tunhien.net https://tunhien.net Tue, 01 Nov 2022 15:11:29 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.5 2 kỹ sư nhặt được tê tê Java quý hiếm nặng 4kg ở ven đường https://tunhien.net/2-ky-su-nhat-duoc-te-te-java-quy-hiem-nang-4kg-o-ven-duong.html https://tunhien.net/2-ky-su-nhat-duoc-te-te-java-quy-hiem-nang-4kg-o-ven-duong.html#respond Tue, 01 Nov 2022 15:11:29 +0000 https://tunhien.net/?p=26756 Sau khi phát hiện con tê tê Java quý hiếm nặng khoảng 4kg ở ven đường, hai kỹ sư xây dựng đang làm việc tại một công ty ở quận 12 đã liên hệ cơ quan chức năng để giao lại. Ngày 26-10, Chi cục Kiểm lâm TP.HCM đã tiếp nhận, đưa về cứu hộ […]

The post 2 kỹ sư nhặt được tê tê Java quý hiếm nặng 4kg ở ven đường appeared first on tunhien.net.

]]>

Sau khi phát hiện con tê tê Java quý hiếm nặng khoảng 4kg ở ven đường, hai kỹ sư xây dựng đang làm việc tại một công ty ở quận 12 đã liên hệ cơ quan chức năng để giao lại.

Ngày 26-10, Chi cục Kiểm lâm TP.HCM đã tiếp nhận, đưa về cứu hộ một con tê tê Java do anh Nguyễn Văn Hà (32 tuổi, kỹ sư xây dựng tại Công ty cổ phần tư vấn và dịch vụ Viettel, ở phường Tân Thới Nhất, quận 12) tự nguyện giao nộp.

Anh Hà cho biết sáng 25-10, anh cùng đồng nghiệp là anh Bùi Quang Khải đi tập thể dục trên một số tuyến đường gần công ty.

Tại đường C3 khu tái định cư 10ha, cả hai phát hiện một chiếc túi lưới nằm cạnh thùng rác, bên trong có con vật có vảy. “Ban đầu tôi tưởng đây là cá lau kiếng. Sau khi tập thể dục về và nghĩ lại, anh em tôi đi xe máy trở lại kiểm tra chiếc túi lưới và đưa con vật trên về trụ sở công ty” – anh Hà nói.

Tìm hiểu trên mạng và biết được đây là con tê tê, anh Hà đã liên hệ cơ quan chức năng để giao. “Tôi bàn giao con tê tê này với mong muốn nó được thả về tự nhiên” – anh Hà nói.

Tiếp nhận con tê tê để đưa về cứu hộ trước khi thả về tự nhiên, lực lượng kiểm lâm xác định đây là tê tê Java, nặng khoảng 4kg, tên khoa học là Manis javanica, thuộc nhóm IB trong danh mục động vật rừng nguy cấp quý hiếm.

NGỌC KHẢI

The post 2 kỹ sư nhặt được tê tê Java quý hiếm nặng 4kg ở ven đường appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/2-ky-su-nhat-duoc-te-te-java-quy-hiem-nang-4kg-o-ven-duong.html/feed 0
Loài cá voi vừa được ghi nhận năm trước, năm sau sắp tuyệt chủng https://tunhien.net/loai-ca-voi-vua-duoc-ghi-nhan-nam-truoc-nam-sau-sap-tuyet-chung.html https://tunhien.net/loai-ca-voi-vua-duoc-ghi-nhan-nam-truoc-nam-sau-sap-tuyet-chung.html#respond Fri, 21 Oct 2022 02:12:37 +0000 https://tunhien.net/?p=26697 Loài cá voi tấm sừng Rice được ghi nhận vào năm 2021 hiện đang đối mặt nguy cơ tuyệt chủng. Hoạt động khai khoáng ngoài khơi được cho là đã ảnh hưởng đến chúng. Trước đó, nhiều nhà khoa học đã một vài lần bắt gặp cá voi tấm sừng Rice ngoài tự nhiên nhưng […]

The post Loài cá voi vừa được ghi nhận năm trước, năm sau sắp tuyệt chủng appeared first on tunhien.net.

]]>

Loài cá voi tấm sừng Rice được ghi nhận vào năm 2021 hiện đang đối mặt nguy cơ tuyệt chủng. Hoạt động khai khoáng ngoài khơi được cho là đã ảnh hưởng đến chúng.

Trước đó, nhiều nhà khoa học đã một vài lần bắt gặp cá voi tấm sừng Rice ngoài tự nhiên nhưng nhầm lẫn đó là một phân loài của cá voi Bryde. Chiều dài trung bình của loài cá này vào khoảng 16m, trọng lượng 30 tấn.

Từ năm 2021 đến nay, Cơ quan Quản lý khí quyển và đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) thống kê có khoảng 50 con cá voi Rice ngoài tự nhiên, chủ yếu sống ngoài khơi vịnh Mexico.

Chúng vốn có tuổi thọ lên tới 60 năm nhưng gần đây suy giảm gần 1/4.

Các nhà khoa học cho rằng hoạt động khoan dầu ngoài khơi là một trong những nguyên nhân chính khiến loài cá voi này suy giảm đáng báo động.

Ước tính khoảng 20% ​số cá voi Rice đã thiệt mạng vì những hệ quả dai dẳng của vụ tràn dầu Deepwater Horizon. Dù đã xảy ra hồi năm 2010, sự cố này đã để lại hơn 0,6 triệu m3 dầu tràn ra đại dương.

Ngoài ra, ô nhiễm tiếng ồn từ hoạt động khai thác dầu khiến nhiều sinh vật biển, đặc biệt những loài có kích thước lớn như cá voi, liên tục phải sống trong áp lực, có thể dẫn đến suy kiệt.

Bên cạnh đó, theo các nhà khoa học, khai khoáng hiện cũng đang góp phần hủy hoại hệ sinh thái biển.

Các nhà động vật học và nhà sinh thái học kêu gọi cần có những nỗ lực cân bằng hoạt động khai thác dầu và bảo tồn môi trường biển. Họ hy vọng khi có những biện pháp mạnh, cá voi Rice sẽ thoát khỏi bờ vực tuyệt chủng vì tỉ lệ sinh sản loài cá này hiện vẫn ổn định, nếu môi trường sống cải thiện, số lượng cá voi sẽ phục hồi.

The post Loài cá voi vừa được ghi nhận năm trước, năm sau sắp tuyệt chủng appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/loai-ca-voi-vua-duoc-ghi-nhan-nam-truoc-nam-sau-sap-tuyet-chung.html/feed 0
Di sản thế giới thành phố ngầm thời tiền sử độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ https://tunhien.net/di-san-the-gioi-thanh-pho-ngam-thoi-tien-su-doc-dao-o-tho-nhi-ky.html https://tunhien.net/di-san-the-gioi-thanh-pho-ngam-thoi-tien-su-doc-dao-o-tho-nhi-ky.html#respond Fri, 30 Sep 2022 13:27:02 +0000 https://tunhien.net/?p=26651 Từ năm 1985, UNESCO công nhận “Các địa điểm đá ở Cappadocia” là Di sản thế giới. Đó là những hang động có chức năng của không gian sống và làm việc, là những nhà thờ và tu viện thuộc khu vực Cappadocia, miền Trung Thổ Nhĩ Kỳ. Kể từ thời tiền sử, khu vực Cappadocia […]

The post Di sản thế giới thành phố ngầm thời tiền sử độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ appeared first on tunhien.net.

]]>

Từ năm 1985, UNESCO công nhận “Các địa điểm đá ở Cappadocia” là Di sản thế giới. Đó là những hang động có chức năng của không gian sống và làm việc, là những nhà thờ và tu viện thuộc khu vực Cappadocia, miền Trung Thổ Nhĩ Kỳ.

Kể từ thời tiền sử, khu vực Cappadocia sau này được công nhận Di sản thế giới bao phủ bằng một lớp đá tuff, loại đá hình thành từ tro núi lửa khoảng 20 triệu năm qua. Lớp đá này bị các dòng nước làm xói mòn, tạo ra những hang động đá nổi tiếng.

Thấy loại đá này mềm, tương đối dễ gia công nên người ta đã chạm khắc thành những nhà hầm hoặc nhà nghỉ vào đầu thời đại đồ đồng. Theo thời gian, điều này đã tạo ra các khu phức hợp sống, trong đó có tu viện để rồi cuối cùng trở thành một thành phố ngầm dưới lòng đất.

 

Giới khảo cổ đã phát hiện gần 40 thành phố ngầm ở Cappadocia, tuy nhiên, công chúng tiếp cận được một phần nhỏ, ngoài ra có thể còn những thành phố chưa được khám phá. Các thành phố này liên kết với nhau bằng những lối đi dài, số cư dân trong mỗi thành phố có khác nhau, dao động từ 3.000 đến 30.000 người. Özkonak có thể là thành phố lớn nhất, phần lớn chưa được khám phá, có khoảng 60.000 dân, song nổi tiếng nhất là thành phố Derinkuyu và Kaymakli.

Derinkuyu là thành phố ngầm thuộc huyện Derinkuyu, tỉnh Nevşehir có độ sâu 85 mét, chứa được khoảng 20.000 người cùng với gia súc và các cửa hàng thực phẩm. Đây là một trong những khu phức hợp dưới lòng đất đã được tìm thấy trên khắp khu vực Cappadocia.

Đó là những ngôi nhà của người Hittite, tức người Anatolia cổ đại. Phía trên nhà của họ giống như miệng giếng, bên dưới thì mở rộng ra, có lối vào cho gia súc, nhưng người ta thì xuống nhà bằng thang. Cả gia đình sống trong nhà cùng với đàn dê, cừu, gia súc và chim muông.

Một dự án cải tạo tầng hầm đã dẫn đến khám phá khảo cổ học để đời: thành phố ngầm Derinkuyu, nơi chứa 20.000 người

Một dự án cải tạo tầng hầm đã dẫn đến khám phá khảo cổ học để đời: thành phố ngầm Derinkuyu, nơi chứa 20.000 người

Các đường hầm trong thành phố dưới lòng đất ở Cappadocia mở cửa cho du khách tham quan

Bên trong các thành phố này giống như mê cung, với những lối đi có thể bịt kín bằng những cánh cửa đá lớn, cao khoảng một mét, có một cái lỗ ở trung tâm để có thể nhìn trộm. Ở một số thành phố có những lỗ thủng trên trần nhà, dùng để tấn công kẻ thù bằng giáo.

 

Những nhà thờ đen ẩn trong vách đá

Đó là Karanlık Kilise, khu định cư Cơ đốc giáo ở vùng Göreme. Những thế kỷ đầu tiên sau khi Chúa Jesus chào đời, các ẩn sĩ đã ẩn dật trong những hang động tự nhiên hoặc họ đào vào vách đá để tạo ra những ngôi nhà. Thế rồi, sau nhiều năm hình thành các tòa nhà bằng đá ở dưới và trên mặt đất để trở thành một thành phố. Từ năm 642, người Ả Rập bắt đầu xâm lược khu vực này, sau đó là người Byzantine. Đến thế kỷ thứ 11, có khoảng 3.000 nhà thờ chạm khắc trên đá. Các nhà thờ rất đơn giản và hiếm khi hoặc không bao giờ được trang trí.

Thung lũng chim bồ câu ở Cappadocia

Thung lũng chim bồ câu ở Cappadocia

 

Trái ngược với các thành phố dưới lòng đất là những lâu đài ở Uçhisar và Ortahisar, trên những mỏm đá cao từ 60 đến 90 mét, có nhiều lối đi vào các phòng, chứa được khoảng 1.000 người.

Ngày nay, các thành phố ngầm ở khu vực Cappadocia đã là Di sản thế giới, hằng năm thu hút hàng triệu khách tham quan, đem lại nguồn thu khổng lồ cho Thổ Nhĩ Kỳ.

 

thanhnien.vn

The post Di sản thế giới thành phố ngầm thời tiền sử độc đáo ở Thổ Nhĩ Kỳ appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/di-san-the-gioi-thanh-pho-ngam-thoi-tien-su-doc-dao-o-tho-nhi-ky.html/feed 0
Giải mã phần xương mặt xa xưa nhất của loài người tiền sử https://tunhien.net/giai-ma-phan-xuong-mat-xa-xua-nhat-cua-loai-nguoi-tien-su.html https://tunhien.net/giai-ma-phan-xuong-mat-xa-xua-nhat-cua-loai-nguoi-tien-su.html#respond Tue, 25 Oct 2022 15:35:18 +0000 https://tunhien.net/?p=26639 Phần xương mặt khoảng 1,4 triệu năm tuổi chắc chắn không phải loài người tinh khôn Homo Sapien chúng ta ngay nay mà có khả năng thuộc về tổ tiên loài người đã tuyệt chủng và bí ẩn. Một mảnh vỡ của xương hàm trên và xương gò má được phát hiện trong cuộc khai […]

The post Giải mã phần xương mặt xa xưa nhất của loài người tiền sử appeared first on tunhien.net.

]]>

Phần xương mặt khoảng 1,4 triệu năm tuổi chắc chắn không phải loài người tinh khôn Homo Sapien chúng ta ngay nay mà có khả năng thuộc về tổ tiên loài người đã tuyệt chủng và bí ẩn.

Một mảnh vỡ của xương hàm trên và xương gò má được phát hiện trong cuộc khai quật khảo cổ học tại Sierra de Atapuerca, miền Bắc Tây Ban Nha hôm 30-6. Khám phá tiết lộ thành viên của nhóm người đầu tiên xuất hiện tại châu Âu chỉ mới được công bố trong buổi họp báo vào tuần trước.

Các nhà khoa học nói rằng các xương mặt này có niên đại khoảng 1,4 triệu năm và dường như đây là hoá thạch lâu đời nhất của tổ tiên loài người từng được phát hiện tại cựu lục địa, vượt xa kỷ lục 200.000 năm trước đó.

“Với niên đại khoảng 1,4 triệu năm tuổi chắc chắn đây không phải loài người tinh khôn Homo Sapien chúng ta ngay nay mà có khả năng thuộc về tổ tiên loài người đã tuyệt chủng và bí ẩn” – các nhà khoa học cho biết trong buổi họp báo.

Phần xương mặt 1,4 triệu năm tuổi vừa được phát hiện ở Tây Ban Nha. Ảnh: Shutterstock.com

Phần xương mặt 1,4 triệu năm tuổi vừa được phát hiện ở Tây Ban Nha. Ảnh: Shutterstock.com

Sierra de Atapuerca là địa điểm từng biết đến như cái nôi của tổ tiên người tiền sử tại châu Âu. Vào năm 1994, cũng tại đây các nhà khoa học đã phát hiện ra tàn tích của người tiền sử. Một số nhà nghiên cứu cho rằng đây có thể là một trong những tổ tiên chung cuối cùng giữa người Homo Sapiens và người Neanderthal.

Nhóm nghiên cứu hiện chưa xác định rõ xương hàm và xương gò má vừa được tìm thấy thuộc về loài người nào trong lịch sử. Họ cũng đang tìm hiểu xem chúng có liên hệ gì với người Homo antecessor hay không và sự thay đổi trên khuôn mặt trong quá trình tiến hoá của loại người tiền sử so với ngày nay.

Một phát hiện mang tính đột phá khác tại Sierra de Atapuerca diễn ra vào năm 2007 khi họ tìm thấy tàn tích loài người cổ hominin có niên đại 1,2 triệu năm trước. Khám phá này được tìm thấy ở tầng địa chất thậm chí còn sâu hơn cho thấy các hoá thạch người có niên đại khoảng 200.000 năm trước.

Các mảnh xương mặt vừa tìm thấy sẽ được xác định niên đại bằng carbon phóng xạ tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc gia Tây Ban Nha về Sự tiến hóa của Con người ở Burgos. Dự kiến, kết quả sẽ được công bố sau khoảng từ 6-8 tháng.

Tất cả những khám phá này đều nhằm làm sáng tỏ một trong những chương quan trọng của lịch sử loài người cổ xưa: Làn sóng di cư ra khỏi châu Phi. Phần xương mới phát hiện có thể thuộc về một cá nhân là thành viên của quần thể người đầu tiên sinh sống ở châu Âu.

Người tinh khôn Homo Sapiens hiện đại về mặt giải phẫu đã tiến hóa ở châu Phi khoảng 300.000 năm trước. Tổ tiên của những quần thể người hiện nay bên ngoài châu Phi đã không rời lục địa này cho đến khoảng 60.000 năm trước.

Họ có thể đã vào châu Âu khoảng 45.000 năm trước và nhanh chóng thay thế quần thể lâu đời của người Neanderthal, vốn đã bị tuyệt chủng khoảng 40.000 năm trước.

 

nld.com.vn

The post Giải mã phần xương mặt xa xưa nhất của loài người tiền sử appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/giai-ma-phan-xuong-mat-xa-xua-nhat-cua-loai-nguoi-tien-su.html/feed 0
Một vết đen Mặt trời hướng về Thái Bình Dương phát ra pháo sáng 10 triệu độ C https://tunhien.net/mot-vet-den-mat-troi-huong-ve-thai-binh-duong-phat-ra-phao-sang-10-trieu-do-c.html https://tunhien.net/mot-vet-den-mat-troi-huong-ve-thai-binh-duong-phat-ra-phao-sang-10-trieu-do-c.html#respond Sun, 18 Sep 2022 02:32:21 +0000 https://tunhien.net/?p=26592 Các nhà khoa học đã quan sát thấy một vết đen Mặt trời AR3098 lớn gấp 4 lần Trái đất, sau đó bắn pháo sáng ước tính lên tới 10 triệu độ C xuống khu vực Thái Bình Dương vào đầu tuần này.   Báo Newsweek đưa tin các nhà khoa học cũng đang cảnh giác cao […]

The post Một vết đen Mặt trời hướng về Thái Bình Dương phát ra pháo sáng 10 triệu độ C appeared first on tunhien.net.

]]>

Các nhà khoa học đã quan sát thấy một vết đen Mặt trời AR3098 lớn gấp 4 lần Trái đất, sau đó bắn pháo sáng ước tính lên tới 10 triệu độ C xuống khu vực Thái Bình Dương vào đầu tuần này.

 

Báo Newsweek đưa tin các nhà khoa học cũng đang cảnh giác cao độ, khi một vết đen Mặt trời AR3088 khác sẽ lại hướng về Trái đất trong thời gian tới.

Pháo sáng Mặt trời xảy ra khi một vùng trên bề mặt Mặt trời bị nhiễm từ hóa cao, ngăn cản quá trình đối lưu bình thường. Điều này làm giảm nhiệt độ bề mặt vùng này và tạo ra vết đen Mặt trời.

Để đánh giá những gì đang xảy ra trên Mặt trời, các nhà khoa học nghiên cứu các vết đen. Họ đã phát hiện Mặt trời đang trải qua chu kỳ mới (kéo dài 11 năm) khi các cực từ của nó bị lật.

Hiện tại, Mặt trời đang ở trong chu kỳ thứ 25 và dự kiến ​​sẽ đạt cực đại vào khoảng tháng 7-2025.

 

Vết đen mặt trời AR3098

Một vết đen Mặt trời như vậy đã xuất hiện cách đây khoảng một tuần và được các nhà khoa học đặt tên là AR3098, giống với cách đặt tên các vết đen khác.

Trong khoảng thời gian này, vết đen Mặt trời lớn dần lên cho đến khi kích thước của nó gấp 4 lần Trái đất.

Vào ngày 12-9, AR3098, trong khi đối mặt với Trái đất, Mặt trời đã phát ra một luồng pháo sáng lớn.

Nhà thiên văn học C. Alex Young đã viết trên Twitter: “AR3098 vừa bắn pháo sáng M1.7 vào cuối ngày 12-9 UTC. Một sự kiện hấp dẫn. Nóng nóng! Pháo sáng nóng tới 10 triệu độ C. Sự cố mất điện vô tuyến trên Thái Bình Dương”.

Ngọn lửa pháo sáng này có cường độ vừa phải, gây mất sóng vô tuyến trên khu vực Thái Bình Dương. Điều này được Trung tâm Dự báo thời tiết không gian của Cục Quản lý đại dương và khí quyển quốc gia (NOAA) xác nhận vào cuối ngày 12-9.

 

Tác động của pháo sáng

Như nhà thiên văn học đã lưu ý, vết đen Mặt trời đã tạo ra một luồng pháo sáng lớp M, được coi là luồng pháo sáng có năng lượng vừa phải. Trong khi đó trang web chuyên về hoạt động năng lượng Mặt trời, Spaceweatherlive.com, dự đoán có 5% khả năng vết đen Mặt trời phát ra pháo sáng cấp X (cấp cao nhất).

Đầu năm 2022, một pháo sáng Mặt trời cấp X đã bắn về phía Trái đất trong cuối tuần lễ Phục sinh.

Ngoài gây mất điện vô tuyến, các pháo sáng Mặt trời cũng tương tác với các lớp trên của bầu khí quyển Trái đất và dẫn đến cực quang rực rỡ.

Cường độ của pháo sáng càng cao, cực quang càng sáng và độ mở rộng của chúng càng lớn.

 

Cảnh giác với vết đen Mặt trời AR3088

Các nhà khoa học đang chuẩn bị cho hoạt động của vết đen Mặt trời AR3088, có thể nhìn thấy từ Trái đất. Vết đen này đã quay đi nơi khác khi Mặt trời quay.

Tuần trước, vết đen AR 3088 đã phát ra một luồng pháo sáng cực mạnh về phía sao Kim.

Tuy nhiên, khi Mặt trời hoàn thành quá trình quay, vết đen này lại sẽ đối diện trực tiếp với Trái đất. Hiện chưa rõ điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.

 

tuoitre.vn

The post Một vết đen Mặt trời hướng về Thái Bình Dương phát ra pháo sáng 10 triệu độ C appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/mot-vet-den-mat-troi-huong-ve-thai-binh-duong-phat-ra-phao-sang-10-trieu-do-c.html/feed 0
Kính viễn vọng James Webb mang đến những hình ảnh đẹp “mê mẩn lòng người” của tinh vân Orion https://tunhien.net/kinh-vien-vong-james-webb-mang-den-nhung-hinh-anh-dep-me-man-long-nguoi-cua-tinh-van-orion.html https://tunhien.net/kinh-vien-vong-james-webb-mang-den-nhung-hinh-anh-dep-me-man-long-nguoi-cua-tinh-van-orion.html#respond Wed, 21 Sep 2022 10:55:26 +0000 https://tunhien.net/?p=26578 Những hình ảnh mới nhất của kính viễn vọng 10 tỉ USD là khoảng không rực rỡ sắc màu của tinh vân Orion. Theo BGR, kính viễn vọng James Webb một lần nữa phóng tầm nhìn vào những khoảng không gian sâu nhất của vũ trụ để tạo ra những hình ảnh đầy mê hoặc mà […]

The post Kính viễn vọng James Webb mang đến những hình ảnh đẹp “mê mẩn lòng người” của tinh vân Orion appeared first on tunhien.net.

]]>

Những hình ảnh mới nhất của kính viễn vọng 10 tỉ USD là khoảng không rực rỡ sắc màu của tinh vân Orion.

Theo BGR, kính viễn vọng James Webb một lần nữa phóng tầm nhìn vào những khoảng không gian sâu nhất của vũ trụ để tạo ra những hình ảnh đầy mê hoặc mà nhân loại chưa từng được chiêm ngưỡng.

Lần này, kính viễn vọng không gian đã chụp được tinh vân Orion, với hình ảnh như một bức tranh đầy màu sắc với những ngôi sao lấp lánh và những đám mây vũ trụ bao la.

Tinh vân Orion từ lâu đã là một trong những vùng không gian được nhân loại nghiên cứu nhiều nhất. Tuy nhiên, giờ đây, James Webb đã mang đến một cái nhìn chi tiết hơn về tinh vân Orion mà chúng ta chưa từng được đưa ra trước đây. Trước đây Hubble và các kính thiên văn khác cũng đã nhiều lần tập trung quan sát Orion, nhưng chỉ cung cấp cái nhìn sơ lược về cảnh tượng của các thiên thể.

Hình ảnh mới của kính James Webb là một phần của sự hợp tác quốc tế, trong đó có các nhà nghiên cứu từ Đại học Western. Hình ảnh ban đầu được chụp bằng thấu kính NIRCam, sau đó được xử lý bằng các bộ lọc và vật liệu tổng hợp khác nhau để tạo ra hình ảnh mà chúng ta đang chiêm ngưỡng.

Tinh vân Orion nằm cách Trái Đất tương đối gần, chỉ 1.350 năm ánh sáng, tinh vân này đã là điểm nghiên cứu của các nhà thiên văn trong nhiều thập kỷ. Giờ đây với James Webb, chúng ta có thể nhìn sâu vào phần trái tim của Orion và thấy được nhiều vệt ánh sáng khác nhau, cũng như các ngôi sao trẻ hình thành bên trong nó.

Hình ảnh của tinh vân Orion từng được kính Hubble chụp được trước đây.

Hình ảnh của tinh vân Orion từng được kính Hubble chụp được trước đây.

Việc có thể nhìn sâu và chi tiết vào vũ trụ như vậy sẽ mở ra những cánh cửa mới cho quá trình học hỏi và khám phá. Các nhà khoa học đã sử dụng James Webb để phát hiện carbon dioxide trên các hành tinh ngoại, và họ tin rằng gần đây đã tìm thấy một hành tinh ngoại có thể sinh sống được.

 

arttimes.vn

The post Kính viễn vọng James Webb mang đến những hình ảnh đẹp “mê mẩn lòng người” của tinh vân Orion appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/kinh-vien-vong-james-webb-mang-den-nhung-hinh-anh-dep-me-man-long-nguoi-cua-tinh-van-orion.html/feed 0
Nắng nóng tại châu Âu gây ô nhiễm tầng ozone đến mức có hại https://tunhien.net/nang-nong-tai-chau-au-gay-o-nhiem-tang-ozone-den-muc-co-hai.html https://tunhien.net/nang-nong-tai-chau-au-gay-o-nhiem-tang-ozone-den-muc-co-hai.html#respond Sun, 31 Jul 2022 13:56:58 +0000 https://tunhien.net/?p=26566 Cơ quan giám sát khí quyển của châu Âu cảnh báo nguy cơ cháy rừng đang gia tăng, một phần lớn Tây Âu đang ở mức ‘nguy cơ cháy cao’ trong khi một số khu vực ở mức “nguy cơ cháy rất cao”. Cơ quan giám sát khí quyển của châu Âu (Copernicus) ngày 19/7 […]

The post Nắng nóng tại châu Âu gây ô nhiễm tầng ozone đến mức có hại appeared first on tunhien.net.

]]>

Cơ quan giám sát khí quyển của châu Âu cảnh báo nguy cơ cháy rừng đang gia tăng, một phần lớn Tây Âu đang ở mức ‘nguy cơ cháy cao’ trong khi một số khu vực ở mức “nguy cơ cháy rất cao”.

Cơ quan giám sát khí quyển của châu Âu (Copernicus) ngày 19/7 cảnh báo nắng nóng tại châu lục này đang gây ô nhiễm tầng ozone nhiều đến mức gây hại cho con người, đồng thời cho biết thêm rằng các khu vực rộng lớn ở Tây Âu cũng đang phải đối mặt với nguy cơ cháy rừng rất cao.

Thông báo của Copernicus cho biết: “Các điều kiện khí hậu khô dễ cháy và nắng nóng cực điểm đang làm gia tăng nguy cơ cháy rừng”. Bộ phận quản lý tình trạng khẩn cấp của Copernicus cảnh báo một phần lớn Tây Âu đang ở mức “nguy cơ cháy cao”, một số khu vực ở mức “nguy cơ cháy rất cao”.

Theo Copernicus, đợt nóng này cũng khiến chỉ số ozone mặt đất tăng cao. Khác với ozone ở tầng trung lưu của khí quyển có tác dụng bảo vệ Trái Đất, ozone mặt đất là một loại khí gây hiệu ứng nhà kính chủ yếu và là thành phần trong khói mù ở đô thị, có hại cho sức khỏe con người cũng như khiến cây cối không thể quang hợp.

Nhà khoa học cấp cao của Copernicus, ông Mark Parrington cho biết: “Các tác động tiềm ẩn của tình trạng ô nhiễm ozone cao đối với sức khỏe con người có thể là rất lớn, gây bệnh về hô hấp và tim mạch”. Theo ông, chỉ số ozone mặt đất cao có thể gây đau họng, ho, đau đầu và làm tăng nguy cơ hen suyễn.

Ozone được tạo ra khi khí thải từ nhiên liệu hóa thạch và các loại phản ứng của các chất gây ô nhiễm mà con người tạo ra khi có ánh sáng Mặt Trời. Vì vậy, Copernicus cho biết giảm khí thải từ các tác nhân gây ô nhiễm này “đóng vai trò quan trọng”.

Các nhà khoa học đã phát hiện “mức độ ô nhiễm ozone mặt đất rất cao” ở Tây và Nam Âu, đặc biệt trên bán đảo Iberia và nhiều nơi ở miền Bắc Italy. Theo Copernicus, chỉ số ozone mặt đất cao nhất trong ngày, thường đạt đỉnh vào giữa ngày, đã lên đến mức gây hại cho sức khỏe tại Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Italy.

 

Nhân viên cứu hỏa nỗ lực khống chế các đám cháy rừng do nắng nóng.

Nhân viên cứu hỏa nỗ lực khống chế các đám cháy rừng do nắng nóng.

Các nhà khoa học cảnh báo trong khi tình hình có thể sẽ bớt nghiêm trọng hơn ở bán đảo Iberia, chỉ số ozone mặt đất rất cao đang được ghi nhận ở nhiều nơi thuộc Bắc và Tây Âu khi nhiệt độ tăng lên. Nồng độ ozone tại các khu vực này được dự báo đạt đỉnh trong vài ngày tới, trước khi có thể giảm bớt.

Copernicus cho biết tổng lượng khí thải CO2 từ các vụ cháy rừng tại Tây Ban Nha trong tháng Bảy đã ở mức cao nhất kể từ năm 2003. Về phần mình, Liên minh Khí hậu và không khí sạch (CCAC) ước tính ô nhiễm ozone gây khoảng 1 triệu ca tử vong mỗi năm.

Bên cạnh đó, ozone cũng đặt ra mỗi lo ngại lớn đối với các vùng nông nghiệp và an ninh lương thực. Trong tháng 1/2022, các nhà nghiên cứu ước tính mức độ ô nhiễm ozone liên tục cao tại châu Á đã khiến Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc thiệt hại khoảng 63 tỷ USD mỗi năm vì mất mùa lúa gạo, lúa mỳ và ngô.

The post Nắng nóng tại châu Âu gây ô nhiễm tầng ozone đến mức có hại appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/nang-nong-tai-chau-au-gay-o-nhiem-tang-ozone-den-muc-co-hai.html/feed 0
Hàng triệu con cua đỏ di cư tới vịnh Cuba https://tunhien.net/hang-trieu-con-cua-do-di-cu-toi-vinh-cuba.html https://tunhien.net/hang-trieu-con-cua-do-di-cu-toi-vinh-cuba.html#respond Sun, 24 Apr 2022 01:15:59 +0000 https://tunhien.net/?p=26527 Mỗi năm, hàng triệu con cua chui ra từ rừng rậm vào đầu xuân và tiến về phía vịnh Pigs, băng qua đường phố và cao tốc nguy hiểm để sinh sản. Hành trình di cư của đàn cua đỏ thuộc hai loài Gecarcinus ruricola và lateralis gây lo ngại cho những tài xế ở […]

The post Hàng triệu con cua đỏ di cư tới vịnh Cuba appeared first on tunhien.net.

]]>

Mỗi năm, hàng triệu con cua chui ra từ rừng rậm vào đầu xuân và tiến về phía vịnh Pigs, băng qua đường phố và cao tốc nguy hiểm để sinh sản.

Hành trình di cư của đàn cua đỏ thuộc hai loài Gecarcinus ruricola và lateralis gây lo ngại cho những tài xế ở thị trấn Giron phải tìm cách luồn lách để tránh giết chết chúng. Đàn cua trở thành mối phiền toái cho cư dân địa phương nhưng cảnh tượng chúng sang đường lại là kỳ quan đối với du khách và người qua đường lần đầu chứng kiến.

“Những con cua tới đây trước chúng tôi”, Amaury Urra, hướng dẫn viên leo núi 50 tuổi, người đã sống cả đời ở đầm lầy lớn nhất Caribe Ciénega de Zapata, chia sẻ. “Chúng tôi đã quen với điều này”.

Thị trấn Giron nằm cách thủ đô Havana 180 km về phía đông nam. Năm nay, những con cua bắt đầu di cư sớm. Cuối tháng 3, nhà chức trách địa phương đã cảnh báo tài xế tránh di chuyển vào buổi sáng và chiều tối, thời gian di chuyển ưa thích của đàn cua. Các nhà hoạt động vì môi trường cũng yêu cầu đóng cửa đường chính, đặc biệt vào thời gian di cư.

Hành trình của những con cua đỏ có thể kéo dài tới tháng 7. Đàn cua đổ ra đường đông nhất vào giữa tháng 4 và tháng 5. Cư dân địa phương cần cẩn thận trong thời gian này bởi khi cua đỏ cảm thấy bị đe dọa, chúng có thể đâm thủng lốp xe bằng càng.

Số liệu chính thức ước tính có khoảng 3,5 triệu con cua chết mỗi mùa di cư, nhiều con trong số đó bị phương tiện chạy qua cán phải. Cua đỏ cũng sinh sống và di cư ở Bahamas, Nicaragua, Jamaica và Dominica. Nhưng ở Giron và một khu vực ven biển khác gần tỉnh Cienfuegos ở lân cận, đường đi của chúng có lượng xe cộ chạy qua rất đông.

Chuyến di cư của đàn cua xảy ra sau khi dịch bệnh kéo dài 2 năm, dẫn tới số lượng cua lớn chưa từng thấy. “Chúng tôi quan sát thấy chuyến di cư có mật độ cao khác thường”, Reinaldo Santana Aguilar, nhà khoa học tại Bộ môi trường Cuba, chia sẻ với Reuters. “Nhiều khả năng số lượng cua đã phục hồi và đó là lý do tại sao chúng lũ lượt di cư như vậy”.

Hơn 4 triệu năm trước, Gecarcoidea, tổ tiên của những con cua này, sống ở biển. Tuy nhiên, chúng tiến hóa chậm rãi để sống sót ở nền rừng nhiều bóng râm. Nhưng giống như cua biển, cua cạn đỏ vẫn thở bằng mang. Để giữ ẩm mang, chúng đào hang. Trong những cơn mưa mùa xuân, cua đực và cái tranh thủ tìm bạn tình và giao phối.

Cuba không phải hòn đảo duy nhất bị cua xâm chiếm. Một loài cua cạn tương tự cũng tràn ra khắp đảo Giáng Sinh ở Ấn Độ Dương vào mỗi mùa thu. Ước tính có khoảng 100 triệu con cua đỏ ở đó bò ra bờ biển để sinh sản. Cua đực bò ra trước và mất vài tuần để tới mặt nước. Chúng chiến đấu để giành lãnh thổ tốt nhất. Cua cái theo sau, giao phối với con đực và mang bọc trứng vài tuần sau.

Ở Cuba, trứng nở khi tiếp xúc với nước biển và cua non lại bắt đầu hành trình trở về rừng sau một thời gian. Ở cả hai đảo, nhà chức trách đều nỗ lực bảo vệ cua bằng cách đóng cửa một số con đường và vỉa hè để đàn cua bò qua.

Theo Khoahoctv

The post Hàng triệu con cua đỏ di cư tới vịnh Cuba appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/hang-trieu-con-cua-do-di-cu-toi-vinh-cuba.html/feed 0
Đáp án choáng váng về sự ra đời của công trình cự thạch Stonehenge 4.500 tuổi https://tunhien.net/dap-an-choang-vang-ve-su-ra-doi-cua-cong-trinh-cu-thach-stonehenge-4-500-tuoi.html https://tunhien.net/dap-an-choang-vang-ve-su-ra-doi-cua-cong-trinh-cu-thach-stonehenge-4-500-tuoi.html#respond Thu, 24 Mar 2022 23:42:20 +0000 https://tunhien.net/?p=26495 4.500 năm trước, những con người thời tiền sử dựng nên một vòng tròn cự thạch Stonehenge đầy ma mị ở nơi là hạt Wiltshire, Anh Quốc ngày nay. Giới khoa học đã mất hàng thế kỷ để tìm ra ý nghĩa, mục đích xây dựng của thạch trận kỳ lạ này. Theo Sci-News, trong […]

The post Đáp án choáng váng về sự ra đời của công trình cự thạch Stonehenge 4.500 tuổi appeared first on tunhien.net.

]]>

4.500 năm trước, những con người thời tiền sử dựng nên một vòng tròn cự thạch Stonehenge đầy ma mị ở nơi là hạt Wiltshire, Anh Quốc ngày nay. Giới khoa học đã mất hàng thế kỷ để tìm ra ý nghĩa, mục đích xây dựng của thạch trận kỳ lạ này.

Theo Sci-News, trong một bài báo khoa học mới, nhóm nghiên cứu đứng đầu bởi giáo sư Timothy Darvill từ Đại học Bournemouth đã phân tích Stonehenge và nhận thấy rằng nó là một chiếc “máy tính thời đại đồ đá” được căn chỉnh chuẩn xác theo 8 vị trí cực đoan của Mặt trời và Mặt Trăng, với mục đích tính toán thời gian.

 

 

Công trình cũng giúp hiện thực hóa lịch vạn niên, hoàn toàn trùng khớp với thời gian của một năm dương lịch ngày nay là 365,25 ngày.

Trong toàn bộ cấu trúc, một số khối sa thạch silic hóa được gọi là đá sarsen đã được thêm vào một cách cẩn thận và chúng chính là những dấu mốc để tính toán lịch vạn niên.

“Mỗi viên trong số 30 viên đá trong vòng tròn sarsen đại diện cho một ngày trong vòng 1 tháng, chia làm 3 tuần, mỗi tuần 10 ngày. Những viên đá khác biệt trong vòng tròn đánh dấu thời điểm bắt đầu mỗi tuần. Ngoài ra còn có một “tháng liên năm” gồm 5 ngày và 1 ngày nhuận sau mỗi 4 năm. Tháng liên năm được coi là những ngày của các vị thần” – giáo sư Darvill phân tích.

 

 

Như vậy, Stonehenge đã được xây dựng như một quyển lịch chung giúp cư dân cổ đại trong vùng theo dõi được ngày, tuần, tháng và dự đoán các lần nhật thực.

Điều này cũng cho thấy dương lịch đã du nhập vào miền đất này theo chân một trong 2 nền văn hóa có lịch sớm hơn là Đông Địa Trung Hải (có dương lịch khoảng năm 3000 trước Công Nguyên) hoặc Ai Cập (có từ năm 2700 trước Công Nguyên). Stonehenge được xây dựng vào những năm 2500 trước Công Nguyên.

Trước đó, giới khoa học đã tìm thấy nhiều dấu tích sinh hoạt nghi lễ ở khu vực và đưa ra nhiều giả thuyết khác nhau, mà phổ biến nhất là nơi thực hành nghi lễ.

Nghiên cứu mới vừa công bố trên tạp chí Antiquity.

Theo Khoahoctv

The post Đáp án choáng váng về sự ra đời của công trình cự thạch Stonehenge 4.500 tuổi appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/dap-an-choang-vang-ve-su-ra-doi-cua-cong-trinh-cu-thach-stonehenge-4-500-tuoi.html/feed 0
Hai cơn bão Mặt trời đồng loạt tấn công Trái đất https://tunhien.net/hai-con-bao-mat-troi-dong-loat-tan-cong-trai-dat.html https://tunhien.net/hai-con-bao-mat-troi-dong-loat-tan-cong-trai-dat.html#respond Sun, 20 Mar 2022 16:09:05 +0000 https://tunhien.net/?p=26490 Hai cơn bão địa từ sinh ra do hoạt động của Mặt trời vươn tới Trái đất hôm 14/3 và 15/3 nhưng không gây ra thiệt hại đáng kể. Bão địa từ xuất hiện khi một lượng lớn hạt mang điện bị đẩy ra khỏi vành nhật hoa (lớp khí quyển ngoài) của Mặt trời. […]

The post Hai cơn bão Mặt trời đồng loạt tấn công Trái đất appeared first on tunhien.net.

]]>

Hai cơn bão địa từ sinh ra do hoạt động của Mặt trời vươn tới Trái đất hôm 14/3 và 15/3 nhưng không gây ra thiệt hại đáng kể.

Bão địa từ xuất hiện khi một lượng lớn hạt mang điện bị đẩy ra khỏi vành nhật hoa (lớp khí quyển ngoài) của Mặt trời. Sự kiện này được gọi là phun trào nhật hoa (CME). Luồng hạt mang điện phóng ra ngoài với tốc độ lên đến hàng triệu km/h. Khi vươn tới Trái đất, chúng tương tác với từ trường bảo vệ của hành tinh xanh, gây ra các cơn bão địa từ và cả cực quang.

Các cơn bão đầu tuần này không mạnh và tác động đáng chú ý nhất có thể là khiến mọi người thấy được bắc cực quang ở những khu vực xa hơn về phía nam như New York và Idaho của Mỹ, theo Cơ quan Quản lý Khí quyển Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA). NOAA cho biết, cơn bão hôm 14/3 thuộc cấp G2 còn cơn bão hôm 15/3 thuộc cấp G1, xét theo thang đo bão Mặt trời 5 cấp với cấp mạnh nhất là G5.

Trái đất thường hứng chịu hơn 2.000 cơn bão Mặt trời cấp G1 và G2 mỗi thập kỷ. Các cơn bão mạnh hơn có thể gây hậu quả đáng kể. Thiệt hại gần đây nhất từ một cơn bão địa từ xảy ra vào tháng trước, khi 40 vệ tinh Starlink của SpaceX bị phá hủy. Bão khiến mật độ khí quyển tăng lên ở khu vực quỹ đạo thấp mà vệ tinh đang hoạt động, làm tăng lực kéo khiến chúng rơi xuống khỏi quỹ đạo.

Vệ tinh và thiết bị vũ trụ là những thứ dễ chịu thiệt hại nhất, nhưng tác động của bão Mặt trời cũng có thể cảm nhận trên Trái đất. Cơn bão Mặt trời cực mạnh năm 1989 đã cắt nguồn cung cấp điện của hơn 6 triệu người trong gần 10 tiếng tại Québec và khu vực xung quanh. Nó cũng khiến Sàn giao dịch Chứng khoán Toronto ngừng hoạt động suốt nhiều giờ do máy tính hỏng. Tất cả những điều này xảy ra trước khi Internet phổ biến và một cơn bão tương tự ngày nay có thể gây mất điện trên diện rộng.

Trong một nghiên cứu năm ngoái, phó giáo sư Abdu Jyothi tại Đại học California, Irvine, cảnh báo rằng con người vẫn chưa chuẩn bị cho một cơn bão địa từ mạnh hơn. Jyothi chỉ ra, Internet toàn cầu phụ thuộc nhiều vào cáp dưới biển và các bộ lặp điện tử của chúng có thể bị một cơn bão mạnh phá hủy, dẫn đến “ngày tận thế của Internet”. Jyothi cho rằng cơ sở hạ tầng của con người chưa sẵn sàng cho một sự kiện Mặt Trời quy mô lớn và chúng ta mới chỉ hiểu rất ít về nguy cơ thiệt hại.

Mặt Trời đang gần đạt đến đỉnh của chu kỳ gia tăng hoạt động định kỳ. Giai đoạn Cực đại Mặt Trời xảy ra 11 năm một lần và lần tiếp theo dự kiến diễn ra khoảng tháng 7/2025. Hoạt động Mặt Trời có thể sẽ tiếp tục tăng cho đến thời điểm đó.

Theo Vnexpress

 

The post Hai cơn bão Mặt trời đồng loạt tấn công Trái đất appeared first on tunhien.net.

]]>
https://tunhien.net/hai-con-bao-mat-troi-dong-loat-tan-cong-trai-dat.html/feed 0